Lekcja z ekonomią | Złote Szkoły NBP | Warsztat uczniowski |
1. Scenariusz debaty
2. Przebieg debaty
Debata szkolna Złote Szkoły NBP
Debata podsumowująca IV edycję programu Złote Szkoły NBP miała miejsce 26 stycznia 2024 roku w siedzibie NBP w Katowicach. Brała w niej udział drużyna ambasadorów edukacji ekonomicznej oraz eksperci finansowi i nauczyciel naszej szkoły.
Temate debaty brzmiał : Polski Złoty od 100 lat daje szczęście Polakom. NBP i jego funkcja emisyjna. Debata była elementem programu Złote Szkoły NBP obok warsztatów uczniowskich i lekcji z ekonomią.
Wydarzenie rozpoczęło się od przywitania się z ekspertami, którzy brali w nim udział. Debatę moderowaną prowadził Dawid Markiewicz uczeń klasy 7b, Ambasador Edukacji Ekonomicznej w SP 42.
Ekspertami byli:
Pan Mariusz Siembiega – zastępca dyrektora Oddziału NBP w Katowicach
Pan Bartosz Łuczywo – Główny Specjalista Oddziału Okręgowego NBP w Katowicach
Pan Bartosz Łuczywo rozpoczął spotkanie i przedstawił Pana Mariusza Siembiegę dyrektora oddziału NBP.
Ekspertów powitał Dawid Markiewicz i rozpoczął właściwą część debaty, podczas której chętni do zadawania pytań, prosili o odpowiedź wybranego eksperta, którego wskazywali zadając pytanie. Pytania dotyczące tematu przewodniego debaty zadawali Ambasadorowie Edukacji Ekonomicznej: Iga Kowalik, Amelia Kucab, Lena Kaczmarczyk, Roman Wojdyga, Dawid Markiewicz, Julia Ziółkowska, Michalina Wójcik, Szymon Gromadzki, Dawid Babiracki i Julia Górska.
Na pytanie: Co to znaczy, że NBP jest bankiem emisyjnym? – odpowiadał dyrektor Mariusz Siembiega.
NBP jest bankiem emisyjnym, bo na podstawie polskiego prawa ma funkcję emisji znaków pieniężnych, czyli banknotów i monet, które są prawnymi środkami obiegowymi w Polsce. Tylko NBP może emitować prawne środki płatnicze w Polsce. Wszystkie środki płatnicze produkuje wyłącznie Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych Spółka Skarbu Państwa.
Na pytanie: dlaczego tylko NBP może emitować polskie znaki? – odpowiadał dyrektor Mariusz Siembiega.
Pan dyrektor poinformował, że pieniądz jest także miarą wartości, że w sytuacji gdyby każdy emitował sobie swoje pieniądze, wówczas byłyby one bezwartościowe.
Pan Bartosz Łuczywo dodał jeszcze, że dlatego tylko NBP może emitować polskie znaki, ponieważ odpowiada za politykę pieniężną państwa, czyli musi mieć pełną kontrolę nad tym ile pieniądza znajduje się w obiegu.
Jeden z ambasadorów zapytał o funkcję NBP Pan dyrektor powiedział że do podstawowych funkcji NBP należy: dbanie o polski pieniądz, o system finansowy jego stabilność obieg gotówki oraz edukację na temat systemu finansowego
Na pytanie jakie jest prawny status złotego Pan Mariusz Siembiega odpowiedział że polski złoty jest walutą Polski zapisaną w Konstytucji i póki się to nie zmieni będziemy nim płacić.
Pan Mariusz opowiedział również o systemie płatniczym i jaką rolę odgrywa w nim NBP. System płatniczy to schemat rozliczeń płatniczych opracowanych przez bank. Określa instrumenty za pomocą których można dokonywać płatności w Polsce. Ambasadorzy podali przykłady w jaki sposób można dokonywać płatności: gotówką, kartą, przelewem bankowym.
Pan Dyrektor powiedział czym jest pieniądz i wymienił jego trzy funkcje. Pieniądz jest przede wszystkim miernikiem wartości: Jeśli ktoś dostaje wypłatę ilości x to może kupić za nią ilość towarów y. Pieniądz może być też gromadzony, jeśli mamy nadwyżkę pieniądza to sobie odkładamy na konto albo kupujemy, jeśli mamy dużo pieniędzy to złoto a jak mniej to srebro. Kolejną funkcją jest to że możemy płacić za towar.
Jedna z ambasadorek zapytała Na czym polega cykl obrotu gotówkowego w Polsce czyli jaka jest droga pieniądza z banku centralnego do portfela? Co to jest Narodowa Strategia Bezpieczeństwa Obrotu Gotówkowego i jakie są jej 4 filary?
Pan Bartosz Łuczywo odpowiedział że nadzoruje wydział który jest odpowiedzialny za to żeby nasi bliscy mieli w portfelach gotówkę którą operujemy. Pan Mariusz powiedział że pierwotny obieg pieniądza jest taki że państwowa wytwórnia papierów wartościowych przesyła dużo pieniędzy i inne banki kupują od NBP te pieniądze które są wyprodukowane przez PWPW, współpracuje z bankami w zakresie jakości pieniądza. Banki komercyjne na przykład: PKO, ING Bank Śląski, mBANK w tych bankach my płacimy oni nam wydają i po tych transakcjach przesyłają NBP z powrotem pieniądze które są bardzo dokładnie rozliczane co do grosza. NBP reguluje zasady obiegu gotówki, prezes NBP decyduje jak ma obrót gotówki przebiegać bo jest to bardzo wrażliwa działalność, ktoś kto by miał wpływ na nie legalny obrót gotówki psuł by państwo. NBP zaopatruje banki komercyjne a one wypłacają nie za darmo, w zależności od tego ile firmy mają na kontach to mogą korzystać z tego. Nie ma czegoś takiego że gotówkę można dodrukować od tak, pieniądza w obiegu jest ograniczona ilość i nie może być tak, że na potrzeby kogokolwiek dodrukowuje się pieniądze, ich jest tyle ile jest. Reasumując NBP zasila banki komercyjne one przekazują gotówkę uwzględniając stany kont tych podmiotów czy osób prywatnych i one mogą z nich korzystać. Nigdy banki komercyjne nie mają 100% ulokowanych tych kapitałów ponieważ było by to bez sensu. Dlatego płacimy blikiem, zegarkiem to wtedy nie ma pieniądza gotówkowego którego jest mniej niż w rzeczywistości jego wartość w państwie. Jakość pieniądza jest bardzo ważna i NBP bezwzględnie niszczy pieniądze złej jakości.
Na kolejne pytanie: Jakie są zasady użytkowania banknotów i monet w Polsce?
Pan dyrektor odpowiedział że należy szanować pieniądze i że nie wolno ich niszczyć. Pan Bartosz dodał że do zasad używania polskiego pieniądza zalicza się również ochrona prawa polskiego złotego, która polega na tym że jeśli potargamy banknoty to łamie się prawo i podlega się karze.
Kolejnym pytaniem było: Jakie są przykładowe serie monet kolekcjonerskich NBP?
Pan Mariusz powiedział że jest dużo serii monet. Powiedział że kolekcja wielkich polskich ekonomistów jest serią która ma wyjątkowo edukacyjny charakter i że uświadamia ona że dorobek polskiej dziedziny ekonomicznej nie jest taki mały. Kolejnym pytaniem było: Mówimy, że Polskie monety i banknoty są dziełami sztuki, zapisem czasów lub technologicznym osiągnięciem, proszę o wyjaśnienie? Proszę przybliżyć nam najciekawsze monety i banknoty?
Pan Mariusz odpowiedział że bank polski emituje monety i banknoty kolekcjonerskie i że nie są one pieniędzmi obiegowymi i że nie opłaca się nimi płacić. Pan Bartosz pokazał z bliska banknot 10 złotowy i małe, precyzyjne wzory na nim, które są też po to aby nie dało się podrobić banknotów. Pan Mariusz powiedział że monety i banknoty kolekcjonerskie spełniają funkcję edukacyjną.
Na kolejne pytanie: Jakie typy zabezpieczeń chronią banknoty przed fałszerstwami? Czy można samodzielnie nauczyć się je rozpoznawać? Jakie zmodernizowane zabezpieczenia polskich banknotów obiegowych wprowadzono w ostatnich latach? Eksperci odpowiedzieli: Zabezpieczenia są różne. Banknoty polskie są jedne z lepiej zabezpieczonych na świecie. Rzadko zdarzają się fałszerstwa złotówek, ale zdarzają się fałszywe monety 5zł. NBP jest w stanie to wykryć za pomocą bardzo czułych maszyn. Częściej dochodzi do fałszowania banknotów euro ze względu na ich powszechność. Ostatnio został wydany kolekcjonerski banknot z Mikołajem Kopernikiem, który jest praktycznie nie do podrobienia. Nie opłaca się podrabiać banknotów, kary za to są naprawdę poważne. Zdarzają się oczywiście przypadki fałszowania banknotów przez różne osoby np. dzieci lub młodych ludzi usiłujący płacić fałszywymi banknotami na targowiskach. Grozi to jednak długotrwałym przebywaniem w areszcie. Do rozpoznawania banknotów często potrzebne są nie tylko światło nie tylko dotyk, lecz także światło ultrafioletowe i podczerwone. Pan Bartosz Łuczywo pokazał później wszystkie zabezpieczenia w prezentacji. Korona w owalu, której pełny obraz tworzy się podczas oglądania banknotu pod światło, wyczuwalne przy dotyku oznaczenie nominału, dla osób niewidomych. Można było zobaczyć jak wszystkie rodzaje zabezpieczeń widać w świetle UV.
Pan Mariusz opowiedział również o tym jak przebiegał proces ustanowienia waluty w niepodległym państwie polskim. Powiedział też o tym dlaczego doszło do odrodzenia złotego, Na czym polegała reforma walutowa, o tym że Bank Polski S. A. jest odpowiednikiem NBP 100 lat temu– czym się różniły a co miały podobnego i o tym jak dziś powstają polskie znaki pieniężne.
Na zakończenie, gdy wszystkie pytania zostały zadane, podziękowania złożyły dwie ambasadorki- Amelia Kucab i Iga Kowalik.
Szanowni Państwo eksperci –
Dyrekcja, Grono Pedagogiczne oraz uczniowie Szkoły Podstawowej nr 42 w Sosnowcu składają serdeczne podziękowania za przekazanie cennej wiedzy dotyczącej Narodowego Banku Polskiego w ramach ogólnopolskiego programu„ Złote Szkoły NBP”. Dzięki Państwa życzliwości, pomocy i zaangażowaniu nasi uczniowie mogli już teraz poznać tajniki najważniejszego banku w Polsce oraz dowiedzieć się, że bank centralny zajmuje się też wieloma innymi rzeczami – od emitowania i sprzedaży monet kolekcjonerskich, przez zarządzanie rezerwami dewizowymi aż po działalność… edukacyjną i tym samym zweryfikować swoje wyobrażenia o Banku Centralnym z rzeczywistością. Jesteśmy przekonani, że zdobyta wiedza umożliwi naszym uczniom mądre planowanie przyszłości, a zdobyte umiejętności zaprocentują przez całe życie.
DZIĘKUJEMY Drużyna Ambasadorów Edukacji Ekonomicznej
w Szkole Podstawowej nr 42 w Sosnowcu
4. Relacja on-line na facebooku szkoły
5. Relacja on line na instagramie
6. Infografika z debaty
7. Artykuł
W piątek 26.01.2024 roku w Katowicach w siedzibie NBP odbyła się debata podsumowująca program Złote Szkoły NBP. Debata była podsumowaniem projektu ,,Złote Szkoły NBP” pod hasłem ,,Polski złoty w obiegu od 100 lat NBP i jego funkcja emisyjna”.
Temat debaty brzmiał:
“Polski złoty w obiegu od 100 lat daje szczęście Polakom. NBP i jego funkcja emisyjna”.
Podczas tego wydarzenia ambasadorzy edukacji ekonomicznej naszej szkoły zadawali pytania ekspertom w celu zgłębienia swojej wiedzy o polskim złotym. Podczas debaty poruszono kwestie do czego Narodowy Bank Polski jest powołany, jakie spełnia funkcje oraz na czym polega jego niezależność. Omówione zostały również organy Narodowego Banku Polskiego, ich funkcje oraz długość kadencji. Eksperci wyjaśnili również czym jest emisja pieniądza, jak bank dba o płynność, sprawność i bezpieczeństwo systemu płatniczego. Poruszono również zagadnienie autentyczności pieniędzy i w jaki sposób można to samodzielnie sprawdzić. Dużym zainteresowaniem cieszyła się również poruszona podczas debaty tematyka banknotów i monet kolekcjonerskich. Uczniowie podczas debaty zdobyli dużo wiedzy, która wykracza poza program nauczania w szkole podstawowej. Jest to bardzo ciekawa incjatywa, dająca bardziej szczegółowy obraz świata finansów, pozwalająca lepiej go zrozumieć oraz którą warto kontynuować.
Lena Kaczmarczyk 7B
8. Fotorelacja
9. Podziękowania
Dyrektor, Grono Pedagogiczne oraz uczniowie
Zespołu Szkół nr 2 w Sosnowcu składają serdeczne podziękowania
za przekazanie cennej wiedzy dotyczącej Narodowego Banku Polskiego w ramach ogólnopolskiego programu „Złote Szkoły NBP”.
Dzięki Państwa życzliwości, pomocy i zaangażowaniu nasi uczniowie mogli już teraz poznać tajniki najważniejszego banku w Polsce oraz dowiedzieć się czym zajmuje się bank centralny- od emitowania i sprzedaży monet kolekcjonerskich, przez zarządzanie rezerwami dewizowymi aż po działalność edukacyjną i tym samym zweryfikować swoje wyobrażenia o Narodowym Banku Polskim z rzeczywistością. Jesteśmy przekonani, że zdobyta wiedza umożliwi naszym uczniom mądre planowanie przyszłości, a zdobyte umiejętności zaprocentują przez całe życie.
DZIĘKUJEMY
Drużyna Ambasadorów Edukacji Ekonomicznej
Lekcja z ekonomią | Złote Szkoły NBP | Warsztat uczniowski |